Η ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΑΛΛΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ, ΥΠΟ ΓΑΛΛΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ – (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ – ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1919)

,

Τὸ Διοικητήριο τῶν Γαλλικῶν Δυνάμεων στὴν Κομοτηνὴ.
Τὸ Διοικητήριο τῶν Γαλλικῶν Δυνάμεων στὴν Κομοτηνὴ.

,

……….Παρὰ τὶς ἐπίσημες ὁμολογίες τῶν ἀνωτάτων ἀρχηγῶν τῶν Συμμαχικῶν Δυνάμεων γιὰ τὴν ἄψογη συμπεριφορὰ τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ποὺ ἀνέλαβε τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Δυτικῆς Θρᾲκης, ὑπῆρχαν κατώτερα ξένα ὄργανα ποὺ δημιουργοῦσαν προστριβὲς κάθε λίγο, ἀπό τὶς πρῶτες ἡμέρες, καὶ πολλοὶ ἀντιδροῦσαν στὴν παρουσία τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ, καταβάλλοντας προσπάθειες ἡ Δυτικὴ Θρᾲκη νὰ γίνῃ αὐτόνομη, ὑπό Γαλλικὴ προστασία. Ἥλπιζαν ὅτι μὲ αὐτό τὸν τρόπο θὰ τοὺς ἀνῆκε καὶ θὰ ἐκμεταλλευόντουσαν τὸν πλοῦτο της.

……….Ὅμως οὔτε ἡ ἀσύστολη προπαγάνδα τῶν Γάλλων ἐφέδρων ἀξιωματικῶν, οὔτε ἡ μεροληπτικὴ τους διαγωγὴ ὑπέρ τῶν τούρκων καὶ τῶν βούργαρων ἀκόμη καὶ στὴν ἀπαρίθμηση τοῦ πληθυσμοῦ, προσπαθῶντας νὰ παραστήσουν κατὰ πολὺ λιγώτερους τοὺς Ἕλληνες ἀπ’ ὅ,τι πράγματι ἦταν, δὲν κατώρθωσε τίποτα.

……….Ἀναφέρει μάλιστα ὁ Παρασκευόπουλος ὅτι οἱ ξένοι μὲ θαυμασμὸ ἐξῆραν τὴν πειθαρχία, τὴν τάξη καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν Ἑλλήνων στρατιωτῶν καὶ τὸ ἀνέφεραν στὴ Διάσκεψη Εἰρήνης. Ἦταν τέτοια δὲ ἡ θετικὴ ἐντύπωση, ποὺ οἱ Πομᾶκοι ζητοῦσαν ν’ ἀπαλλαγοῦν ἀπό τὸν βουλγάρικο ζυγὸ καὶ νὰ προσαρτηθοῦν στὴν Ἑλλάδα, ἐνέργεια ἁπολύτως αὐθόρμητη καὶ χωρὶς καμμία ἑλληνική ἐπιρροή.

……….Οἱ τοῦρκοι ἀπό τὴν ἄλλη, δὲν περίμεναν νὰ βρίσκεται ὁ Ἑλληνικός Στρατὸς σὲ τέτοιο σημεῖο μορφώσεως, ἀναπτύξεως καὶ ἰδίως ἰδιαίτερης πειθαρχίας. Συγκρινόμενος μάλιστα μὲ τὸν Γαλλικὸ τῆς Ἀνατολῆς ποὺ εἶχε καὶ ἀπείθαρχα στοιχεῖα, προέκυψε μεγάλη διαφορὰ ὑπέρ τῶν Ἑλλήνων, πρᾶγμα ποὺ ἐνοχλοῦσε τὰ κατώτερα γαλλικὰ ὄργανα. Ζητοῦσαν λοιπὸν ἀφορμή γιὰ νὰ πετύχουν τὴν ἐκκένωση τῆς Δυτικῆς Θρᾲκης ἀπό τὰ Ἑλληνικά Στρατεύματα, καὶ τὴν ἐπάνοδό τους στὴν προηγούμενη θέση τους, κοντὰ στὸ χωριὸ Μπούκια.

……….Ὡς πρόφαση χρησιμοποιοῦσαν τὴν δυσκολία τοῦ ἀνεφοδιασμοῦ, λὲς καὶ στὴν προηγούμενη θέση ἦταν εὔκολος. Χρησιμοποίησαν δὲ καὶ ἄλλα μέσα μὲ ἀποτέλεσμα παρὰ τὶς ἐνέργειες τοῦ Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, μετὰ ἀπό λίγο διάστημα τὴν ἐπάνοδο τοῦ μεγαλύτερου μέρους τῆς Μεραρχίας στὴν προηγούμενη θέση της. Τὸ γεγονὸς αὐτό προξένησε μεγάλη αἴσθηση καὶ λύπη σὲ ὁλόκληρο τὸν Ἑλληνικό Στρατὸ καὶ συνετέλεσε στὴν αὔξηση τῶν προστριβῶν.

……….Ὁ Στρατηγὸς Λεοναρδόπουλος συχνὰ διαβίβαζε στὸν Παρασκευόπουλο δίκαια παράπονα καὶ ἐνέργειες τῶν συμμάχων, ποὺ πλήγωναν τὴν εὐαισθησία τῶν στρατιωτῶν μας. Ἐκεῖνος τοῦ συνιστοῦσε φρόνηση καὶ ὑπομονή καὶ προσπαθοῦσε νὰ βρίσκεται μὲ τὴν Γαλλικὴ Διοίκηση Θρᾲκης σὲ φιλικώτατες σχέσεις, παίζοντας αὐτό τὸν ἄχαρο ρόλο γιὰ νὰ κρατᾶ ἰσορροπίες.

……….Σὲ ἐπιστολή ποὺ ἔστειλε στὶς 14 Δεκεμβρίου 1919 ἀπό τὴν Θεσσαλονίκη, ἔγραψε στὸν Λεοναρδόπουλο ὅτι γνωρίζει τὴν προπαγάνδα ποὺ κάνουν ὑπέρ τῆς αὐτονομίας τῆς Θρᾲκης ὑπό Γαλλικὸ Προτεκτορᾶτο. Δὲν ἔκανε ὅμως χρήση τῶν ἀκόμη περισσοτέρων πληροφοριῶν ποὺ εἶχε γιὰ τὸ θέμα, προσπαθώντας μὲ φιλικὲς ἐνέργειες νὰ πετύχῃ ὅ,τι μπορεῖ. Καθησύχαζε δὲ τὸν Λεοναρδόπουλο, γράφοντάς του ὅτι τὰ ἴδια ἔκαναν καὶ γιὰ τὴν Θεσσαλονίκη καὶ ὅτι εἶναι ἀστεῖο νὰ φαντάζονται ὅτι οἱ Γάλλοι μποροῦν νὰ μείνουν στὴν Θρᾲκη «….εἰς τὰ πρόθυρα τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἡ Θρᾲκη θὰ παραμείνῃ Ἑλληνική καὶ αὐτό ποὺ συμφέρει εἶναι ἡ ἀρμονική συνεργασία καὶ ἡ ἀποφυγὴ προστριβῶν. Ὑπομονή καὶ ταχέως θὰ παρέλθῃ ἡ δύσκολος αὕτη κατάστασις».

……….Προστριβὲς καὶ ἐπεισόδια μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Γάλλων εἶχαν σημειωθεῖ καὶ στὸν τομέα Ἀνατολικῆς Μακεδονίας μὲ ἀφορμή τὸν ἀνεφοδιασμό τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ καὶ τῶν προσφύγων μὲ τρόφιμα. Καταστρατηγώντας τὶς ἀποφάσεις τοῦ Γάλλου Ἀρχιστρατήγου Ντεσπερέ (Franchet d’ Esperey), ποὺ καθόριζε τὴν χορήγηση 6 τραίνων ἡμερησίως γιὰ τὴν Ὑπηρεσία τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ, μὲ διάφορες προφάσεις ἡ “Επιτροπή τοῦ Σιδηροδρομικοῦ Δικτύου” (Commission de reseaux), ἀποτελούμενη ἀπό τρεῖς Γάλλους Ἀξιωματικούς, καὶ ἐνῷ τὸ Γενικὸ Στρατηγεῖο ζήτησε μόνο τρία τραῖνα, τὰ παραχώρησε στοὺς Συμμάχους.

……….Ἀνένδοτοι στὴ στάση τους, καὶ μὲ Σενεγαλέζους στρατιῶτες νὰ ἔχουν καταλάβει τὰ ἑλληνικὰ βαγόνια, ἀγνοώντας τὴν εὐγενικὴ αἴτηση τοῦ Ἀντισυνταγματάρχου Σπυρίδωνος νὰ ἐφαρμοσθῇ ἡ διαταγὴ τοῦ Γάλλου Ἀρχιστρατήγου, ἀνάγκασαν τὸν Ἀντ/ρχη νὰ ἐπέμβῃ ἔντονα χωρίς νὰ μεσολαβήσῃ συμπλοκή. Ἀργότερα ὅμως αὐτοὶ παρουσίασαν τὰ γεγονότα μὲ διαφορετικὸ τρόπο… Ἐπίσης ἐνῷ ἐπανειλημμένα ἀπέδειξαν τὴν ἀπειρία τους στὴν ὀργάνωση τῶν δρομολογίων, μὲ ἀπώλεια πολύτιμου χρόνου, δὲν δέχοντο τὶς προτάσεις τοῦ ἔμπειρου ἀνώτατου σιδηροδρομικοῦ ὑπαλλήλου Γρηγοριάδη, ποὺ ὑπηρετοῦσε ὡς ἔφεδρος ἀνώτερος ἀξιωματικός.

……….Ὅταν ὁ Γάλλος ἀρχιστράτηγος Ντεσπερέ (d’ Esperey) ἔφτασε στὴν Θεσσαλονίκη λίγο μετὰ τὰ ἐπεισόδια τοῦ σιδηροδρόμου, ὁ Παρασκευόπουλος συναντήθηκε μαζὶ του καὶ παρὰ τὸ ἀρχικὰ ψυχρὸ κλῖμα λόγῳ τῆς μονομεροῦς ἐνημερώσεως ποὺ εἶχε, κατάφερε στὴν μίας ὥρας συνεργασία μεταξύ ἄλλων νά :

α) Τὰ ἀποστελλόμενα στὴν Δυτικὴ Θρᾲκη τρόφιμα γιὰ τοὺς παλινοστοῦντες Ἕλληνες, νὰ μὴν ὑποβάλλονται σὲ βουργαρικὴ φορολογία (!!) ὅπως εἶχε διατάξει νὰ γίνεται ὁ στρατηγὸς Σαρπί (Charpy).

β) Μέλη τοῦ τουρκικοῦ κομιτάτου νὰ ἀπελαθοῦν ἤ νὰ φυλάσσονται στὶς περιφέρειες Κομοτηνῆς -Ξάνθης.

γ) Νὰ μὴν παραδοθοῦν τὰ σχολεῖα στοὺς βούργαρους – ὅπως πάλι εἶχε διατάξει ὁ Σαρπί (Charpy) – καὶ ὁμοίως νὰ ἐμποδιστοῦν οἱ βούργαροι νὰ ἐπανέλθουν στὴν Ξάνθη.

δ) Οἱ ἀποστελλόμενοι τοῦρκοι αἰχμάλωτοι στρατιῶτες, νὰ ἀποπέμπονται ἄν δὲν κατάγονται ἀπό τὴν Θρᾲκη. Διέταξε ἐπίσης τὴν ἀναχώρηση ἀπό τὴν Ξάνθη τῶν ἐπανελθόντων βούργαρων χωροφυλάκων.

***
Πηγὴ γιὰ τὸ κείμενο, ὁ β’ τόμος τοῦ βιβλίου “Ἀναμνήσεις 1896-1920”, τοῦ Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, ἐκδ. Πυρσὸς 1935
Copyright (©) «Ἑλληνικὸ Ἡμερολόγιο»

Αφήστε μια απάντηση